ปริจเฉทที่ ๔ วิถีสังคหวิภาค

หน้าที่ : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74
75
76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94
95 96 ค้นหาหัวข้อธรรม

ละความชั่วทั้งปวง ทำแต่ความดี ทำจิตใจให้ใสบริสุทธิ์...

ข้อสังเกตในกามวิถี

          ในกามวิถีนี้ ไม่ว่าจะทางปัญจทวารวิถี หรือมโนทวารวิถี และไม่ว่าอารมณ์ นั้น จะชัดเจนแจ่มแจ้งมากหรือน้อยก็ตาม มีข้อที่ควรสังเกต คือ

          . กล่าวโดยอารมณ์ของแต่ละวิถี ในวิถีนั้นจะต้องมีอารมณ์แต่อย่างเดียว ตั้ง แต่เริ่มต้นวิถีจนสิ้นสุดวิถี ในวิถีเดียวจะมีอารมณ์หลายอย่างไม่ได้ เช่น ปัญจทวารา วัชชนะมีวัณณะเป็นอารมณ์ จักขุวิญญาณ สัมปฏิจฉันนะ สันตีรณะ โวฏฐัพพนะ ชวนะ ตลอดจนตทาลัมพนะ ก็มีวัณณะเป็นอารมณ์ เช่นเดียวกัน ดังนี้เป็นต้น

          . กล่าวโดยชวนะ ซึ่งตามปกติในวิถีหนึ่ง ย่อมมี ๗ ขณะ ชวนะทั้ง ๗ ขณะ นี้จะต้องเป็นจิตชาติเดียวกัน กล่าวคือถ้าเป็นชาติกุสล ก็เป็นกุสลชวนะทั้ง ๗ ขณะ เป็นชาติอกุสล ก็เป็นอกุสลชวนะทั้ง ๗ ขณะ เป็นชาติกิริยา ก็เป็นกิริยาชวนะทั้ง ๗ ขณะ

          . ชวนะทั้ง ๗ ขณะ ต้องเป็นชาติเดียวกันดังกล่าวในข้อ ข. แล้วนั้น ชวนะ ทั้ง ๗ ก็เป็นกามชวนะแต่อย่างเดียว ไม่มีมหัคคตชวนะ หรือโลกุตตรชวนะ มา ปะปนด้วยเลย

          ทั้งนี้ผิดกับอัปปนาวิถี ซึ่งจะได้กล่าวต่อไปข้างหน้า



จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ
ศีล สมาธิ ปัญญา... หนทางสายเอก...